HERRI KIROLAK/SOKATIRA
Sokatira Mundiala. Sokatiraren Historia (I)
Getxon izango da Lur Gaineko Munduko Sokatira Txapelketa hilaren 16tik 19ra, Tug of War nazioarteko izena duena, eta horren karira sokatiraren ingurukoak jorratzeko hainbat sarrera argitaratuko ditugu egunotan. Oraingoan sokatiraren historiari lotuko gatzaizkio, bere hastapenen berri emanda.
Zeintzuk izan dira sokatira bezala ezagutzen dugunaren aurrekoak? Historia pixka bat egin dezagun…
Sokatik tiratzeko lehiaren jatorria antzinako gurtza eta ospakizunetan kokatu behar da. Historian ez dago sokatiraren jatorria argitzen duen inongo datarik ez leku jakinik. Zenbait herrialdetan sokatiraren errituzko ekintzen aztarna batzuk aurkitu dira: Birmania, Halmahera, India, Borneo, Corea, Hawai eta Ginea Berriko irletan. Halaber Asia aldeko herrietan eta Afrikan (Congo, Zaire), Amerikan (Eskimalak) eta Ozeanian (Zelanda Berria) ere sokatira ezaguna da errituen bitartez.
-2.500 K. a. C.
Sakaran (Egipto), Meretakuren hilobiko horma baten grabatuan, sokatira kirol bezala agertzen den aztarna ezkutuak aurkitu dira.
-500 K. a. C.
Grezian garatzen zen, Olinpiar Jokoen sorlekuan. Atletek, sokatira, lehiaketa kirol bezala edo beste kirol batzuetarako entrenamendu bezala balio zuen ariketa fisiko bezala praktikatzen zuten.
– XII. mendea.
Sokatira Txinako enperadoreen gorteetako lehiaketetako bat zen.
– XIII-XIV. mendeak
Mongolian eta Turkian ere lehiaketa aztarnak aurkitu zituzten. Mendebaldeko Europan, sokatiraren agerpenari buruzko historia, gutxi gora-behera, 1.000 urtean hasi zen. Garai hartako txapeldunen istorioetan, Eskandinaviako eta Alemaniako sokatiraren hondarrak agertzen dira, Kraftige Spiele izeneko jokoetan (indarraren jokoa).
– XV-XVI. mendeak
Frantzia eta Britainia Handiko txapelketetan ere parte hartzen du. Gainera, garai hartan kirolari garrantzi handiagoa ematen zitzaion. Taldea osatzeko orduan, hautaketa pisu bereko gazteen artean egiten zen.
Euskal Herriko launakako txapelketa irabazi dute Beti Gazteko gizonezkoek
Atzetik Ibarra taldeko gipuzkoarrak eta Ñapurrak taldeko lapurtarrak sailkatu ziren
Emakumeen Euskal Herriko hainbat herri kirol txapelketa jokatu ziren Mungian
Lau modalitatetan aritu ziren: txinga-eramatea, lokotx-biltzea, lasto-jasotzea eta ingude-jasotzea
Sherpa.ai Aizkolari Txapelketa Nagusia azaroaren 21ean jokatuko dute Bilbon
Final handian bederatzi aizkolarik neurtuko dituzte indarrak, sei gizon eta hiru emakume