Sokatira gure herriari hertsiki lotua dago. Euskal Herriko herri-kirol gisa hartzen da, baina era berean oso hedatuta dago mundu osoan eta Munduko zein Europako txapelketak ospatzen dira noizean behin.

Nahiz eta idatzizko aipurik ez agiririk ez izan, sokatira betidanik euskaldunen artean egin den ustea dago. Eskura ditugun pista zaharrenek marinelen eguneroko zereginarekin lotzen dute, itsasontziak sirga bati tiraka harrapatzen baitituzte. Eta hemen ezin dugu ahaztu “”zirgarien”” figura, portuko emakume langileak, zamatik tiraka. Balearen ehiza ere aipatu behar zaio; izan ere, zetazeoa hil ondoren, lehorreratu egin behar zen, arrastaka zatitzeko, burutik eta isatsetik tiraka. Lanean lortutako trebeziari esker, euren artean lehiatzen hasi ziren.

⏩ Oroitzapenen eta ahozko tradizioaren arabera, joan den mendean sokatiraren erronkak oso ohikoak ziren euskal auzoetan.

⏩ 1915eko apirilaren 18an, euskal jaietan, sokatira lehiaketak egin ziren Atotxako futbol zelaian, 12 gizoneko taldeekin. JOLASTOKIETA taldeak irabazi zuen.

⏩ Azpeitian ere, 1935ean, Keixeta aizkolari ospetsuak Azpeitiko taldea prestatu zuen Euskal jaietan, Oyarzun Espainiako txapeldunaren aurka lehiatzeko, eta irabazi egin zuten.

⏩ 1960ko hamarkadatik aurrera Euskal Herriko herri gehienek sokatira talderen bat izan dute, kirol herrikoia eta ezaguna bilakatu baitzen. Mapa honetan kokatu ditugu 1984 eta 2020 urteen bitartean hiru urtez behintzat Euskadiko Sokatira Txapelketan lur gaineko eta gomazko aldaeretan lehiatu izan duten taldeak.

⏩ Noiztik dago sokatira Euskal Herrian kirol federatu gisa? 1986an Herri Kirolaren Euskal Federazioa sortu zen eta sokatira biltzen dituen kiroletako bat da.

⏩ 1991 Lehenengo Munduko Indoor Txapelketa egiten da, goma gainekoa. Euskal Herrian egiten da.

⏩ 2014an Basque Country TWIF Nazioarteko Sokatira Federazioan sartu zen.